ऋण असुली प्रभावित हुँदा अधिकांश वाणिज्य बैंकहरूको नाफा संकुचित, कुन बैंकले कति कमाए?

काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ को पहिलो त्रैमासमा वाणिज्य बैंकहरूको नाफा घटेको छ। बैंकहरूले शुक्रबार सार्वजनिक गरेका वित्तीय विवरणअनुसार तीन महिनाको अवधिमा बैंकहरूको खुद नाफा १८.७८ प्रतिशतले घटेर १३ अर्ब १४ करोड ९८ लाख रुपैयाँमा सीमित भएको हो। गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा वाणिज्य बैंकहरूले १६ अर्ब १८ करोड ९४ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएका थिए।

समिक्षा अवधिमा २० वाणिज्य बैंकमध्ये १५ बैंकको नाफा घटेको छ भने केवल ५ बैंकको नाफा वृद्धि भएको छ। सिटिजन्स बैंक भने घाटामा परेको छ, जसले २२ करोड ४ लाख रुपैयाँ नोक्सानी व्यहोरेको छ। पहिलो त्रैमासमा पाँच वटा बैंकले मात्र १ अर्बभन्दा बढी नाफा कमाएका छन्। तीमध्ये सबैभन्दा धेरै नाफा कमाउने ग्लोबल आइएमई बैंक रहेको छ। बैंकले तीन महिनाको अवधिमा १ अर्ब ८५ करोड ८६ लाख रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ, जुन गत वर्षको तुलनामा २२.९१ प्रतिशतले बढी हो। नबिल बैंक दोस्रो स्थानमा रहँदै १ अर्ब ७५ करोड ६९ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ, तर यसको नाफा १४.५६ प्रतिशतले घटेको छ। प्राइम बैंकले तेस्रो स्थानमा १ अर्ब २५ करोड ८४ लाख रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेको छ, जुन गत वर्षको तुलनामा २.२० प्रतिशतले घटेको हो। एभरेष्ट बैंक चौथो स्थानमा रहँदै १ अर्ब १७ करोड ९२ लाख रुपैयाँ नाफा कमाउन सफल भएको छ, जसमा ४.५७ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ। कुमारी बैंकले पाँचौं स्थानमा रहँदै १ अर्ब ५ करोड ६५ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको छ, तर यो २ प्रतिशतले घटेको हो।

पूर्ण सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक (आरबिबी) ले भने सबैभन्दा बढी नाफा वृद्धिदर देखाएको छ। बैंकको नाफा २५.७२ प्रतिशतले बढेर ५९ करोड ८७ लाख रुपैयाँ पुगेको छ, जबकि गत वर्षको सोही अवधिमा बैंकले १५ करोड १३ लाख रुपैयाँ मात्र नाफा कमाएको थियो। नाफा वृद्धिदरका हिसाबले ग्लोबल आइएमई बैंक दोस्रो, सानिमा बैंक तेस्रो (१३.८६%) र एनआईसी एशिया बैंक चौथो (१०.५३%) स्थानमा रहेका छन्।

त्यसबेला कृषि विकास बैंकको नाफा ९७ प्रतिशतले घटेर ५७ लाख ३८ हजार रुपैयाँमा झरेको छ, जुन सबैभन्दा ठूलो गिरावट हो। नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंकको नाफा पनि ९६.९२ प्रतिशतले घटेको छ। प्रभु बैंकको नाफा ४६.३३ प्रतिशत, नेपाल एसबिआईको ३८.४३ प्रतिशत, लक्ष्मी सनराइजको ३८.०४ प्रतिशत, एनएमबीको २०.०४ प्रतिशत, स्ट्यान्डर्ड चार्टर्डको १९.७२ प्रतिशत, माछापुच्छ्रेको १६.९५ प्रतिशत, सिद्धार्थको १५.१८ प्रतिशत, हिमालयनको ३.३१ प्रतिशत र नेपाल बैंकको २.२० प्रतिशतले घटेको छ।

विश्लेषकहरूका अनुसार, बैंकहरूको नाफा घट्नुको मुख्य कारण ब्याजदरको अस्थिरता, ऋण विस्तारमा सुस्ती र बजारमा तरलताको कमी हो। ऋणीहरूले कर्जा तिर्न कठिनाई व्यहोरेका कारण गैर–निष्पादित कर्जा (एनपीए) बढेको छ, जसले बैंकहरूको नाफामा प्रत्यक्ष असर पारेको हो। तर, ब्याजदर व्यवस्थापनमा सुधार र कर्जा प्रवाह विस्तार गर्न सफल केही बैंकहरूले नाफा वृद्धि गर्न सकेका छन्। पहिलो त्रैमासको नतिजाले देखाउँछ कि चालु आर्थिक वर्ष बैंकिङ क्षेत्रका लागि सहज छैन, तर ठूला र व्यवस्थित बैंकहरूले स्थायित्व कायम राख्न प्रयासरत छन्।